Lurup semtindeki Notkestr.’ spor alanında Hamburg Demokratik Kültür Derneği’nce düzenlenen aşure programında farklı kesimlerden 150’yi aşkın insan hazır bulundu.
Haber: Mehmet Atak (Gazetem) ´ / Foto: Yaşar Yıldırım
Şuayip Karakuş başkanlığındaki Hamburg Demokratik Kültür Derneği tarafından Lurup semtindeki Notkestr.’de Yüksel Kılıç’ın işlettiği Gross Fottbeker spor kulübü tesislerinde gerçekleştirilen aşure programına yoğun katılım oldu. Eğitim Ataşesi Lütfi Dede, SPD Milletvekili Ali Şimşek, eski dönem siyasetçilerden Bayram İnan, Dr. Mustafa Havuç, sanatçı Özcan Süer, Alevi Dedesi Mahzuni İme, Galatasaray Derneği’nden Başkan Volkan Varol, eski başkanlar Durak Demir ve Nihat Kırmızı ile yönetimden Serkan Özdemir ve Esat Erverdi, Hamburg Beşiktaşlılar Onursal Başkanı Lütfü Kortag ile Başkan Ertaş Akçelik ve yönetimden Sümbül Tarakçılar,
Fenerbahçeliler Derneği yönetiminden Selim Kavcıoğlu, Ali Gani ve Uğur Acun, Kuzey Almanya Beşiktaşlılar Derneği Başkanı Mehmet Özlü ve yönetici kadrosu, Sivaslılar Taraftar Derneği Başkanı Ruhi Özer, CHP Hamburg Birliği Başkanı Hulisi Işıtan ile yönetimden Musa Özer ve eski başkan Erol Buldak, Kaşanlılar Kültür Derneği Başkanı Adil Dişli, Atatürkçü Düşünce Derneği’nden Başkan Ufuk Güngör ile yönetimden Murat Comart, Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) Hamburg Bölge Başkanı İrfan Gündoğan, Gaziantepliler Derneği yönetiminden Nahsen Taş, Türk Basın Birliği Başkanı Ahmet Durmuş, Tgh Kurucularından Ali Kurtuldu, TGH ikinci başkanı Önder Zeybek, Hamburg Mitte Alevi Derneği başkanı Hülya Çağrı, Ikinci başkan Pembe Kaplan ,HAT-HAAK.BIR Başkanı Özlem Bütün, Liman Yaşlılar Derneği Başkanı Ural Kundak, Sanatçı Iş insanı Orhan Uğur, Kuzey Almanya Tokatlılar Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğinden Gülcihan Özdemir, Interkulturelle Familien Verbund derneğinden Gürsel Balman, Hamburg Veliler Birliği başkanı Azmi Akgül, Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademisyenleri İpek Kaya ile Turan Can Şirvanlı, iş dünyasından Celal Pamukoğlu, Aslan Ok ve Ata Çepni göze çarpan isimlerdi.
Demokratik Kültür Derneği yönetiminin tam kadro hizmet verdiği program, yaklaşık 3 saat sürdü. Hamburg ve çevresinden iş, sanat, spor, siyaset ve STK camiasından çok sayıda kişinin iştirak ettiği etkinlikte, Armada Düğün Salonu mutfağında Şeymuz ustanın hazırladığı aşure kaseleri bol miktarda dağıtıldı.
Demokratik Kültür Derneği Başkan Yardımcısı Himmet Keklikçi’nin açılış ve selamlama konuşmasını takiben söz alan Başkan Şuayip Karakuş, Muharrem ayı ve aşure günü vesilesiyle Hamburg’un seçkin insanlarını bir arada görmenin mutluluğunu dile getirerek dernek olarak hedeflerini açıkladı ve aşure konusuna da kısaca değinip tüm katılımcılara teşekkür etti.
Alevi Dedesi Mahzuni İme ise, aşure geleneğinin tarihçesi konusundaki açıklamalarını takiben geleneksel dua ile konuşmasını tamamladı.
Eğitim Ataşesi Lütfi Dede, yeni eğitim yılında Türkçe derslerine daha fazla ilgi gösterilmesi ve ataşelik olarak kurdukları tiyatro grubu ile eğitsel çalışmalara katkı yapıldığını dile getirdi.
Deneyimli siyasetçi SPD Milletvekili Ali Şimşek, Alman vatandaşlığına geçiş çağrısında bulundu ve milletvekili olarak yaptığı çalışmalara özel olarak değindi. Ali Şimşek’in 2025 yılı Mart ayında yapılacak Hamburg Eyalet Meclisi seçimlerinde tekrar aday olacağı belirtiliyor.
Gönül Dostları Buluştu
Aşure programının en dikkat çekici yönü, katılımcıların gruplar halinde yaptıkları koyu sohbet görüşmeleri ve bu birlikteliklerin sürekli olarak objektiflere yansıtılması idi. Bu durum, “Aşure gününde Gönül Dostları’nın buluşması” olarak nitelendirildi. Başkan Şuayip Karakuş, gelecek yılki aşure etkinliğinin daha yoğun bir katılımla organize edileceğini ifade etti.
AŞURE VE TARİHÇESİ
.
| Ülke(ler) | Türkiye, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Bulgaristan, Ermenistan |
|---|---|
| Bölgesi | Balkanlar, Ortadoğu, Kafkasya |
| ı | |
| Ana malzemeler | Buğday, nohut, toz şeker, fasulye, pirinç |
Aşure, tahıllar, meyveler, kuru meyveler ve kuruyemişlerden oluşan bir karışımdan yapılan bir tatlıdır.
Türkiye ve Balkanlar‘daki Müslümanlar, Aşure Günü‘nün gerçekleştiği Muharrem ayında aşure yaparlar.[1] Geleneksel olarak, Nuh, Büyük Tufan‘dan sonra karaya ayak bastığında elinde kalan son malzemelerle bu tatlıyı yapmıştır. Aşure, bu günü anmak için büyük miktarlarda yapılır ve alıcının dinine veya inanç sistemine bakılmaksızın bir barış ve sevgi teklifi olarak arkadaşlara, akrabalara, komşulara, meslektaşlara, sınıf arkadaşlarına ve diğerlerine dağıtılır. Aşure, ağır ve kalori bakımından zengin doğası nedeniyle geleneksel olarak yılın soğuk aylarında yapılır ve yenirdi. Ermeniler, aşureyi Noel pudingi olarak Yeni yıl kutlamaları için yaparlar.
Tarihi
Nuh’un Gemisi Ağrı Dağı‘nda durduğunda, Nuh’un ailesinin özel bir yemekle kutladığı iddia edilir. Erzakları neredeyse tükenmek üzere olduğundan, geriye kalanlar (özellikle tahıllar, kuru meyveler ve benzerleri) birlikte pişirilerek bir puding, yani şimdiki aşure denen şeye dönüşürdü.
Türk aileleri bu olayın anısına aşure yaparlar. Türk ve Bosnalı mutasavvıflarda (özellikle Bektaşilerde) aşure, sağlık, şifa, güvenlik, başarı ve manevi beslenme için özel dualarla hazırlanır. Aşure fakirlere, komşulara, arkadaşlara ve akrabalara dağıtılır.
Evliya Çelebi‘nin Seyahatname kitabında “Aşure, Muharrem’in onuncu günü yapılması gereken bir aştır.” der.
Alevi kültüründe, Kerbela Savaşı‘nda Hüseyin‘in öldürüldüğü günde aşure pişirilmesi ile aşurenin hiçbir hayvansal ürün içermemesi arasında bağlantı kurulur ve şiddetin genel olarak protesto edildiği ifade edilir. Aleviler, her sene aşurelerini pişirip konu komşu ile paylaştıkları Muharrem ayında 12 gün boyunca etin tüketilmediği bir oruç tutarak öldürmenin her türlüsünün (besin için kesilen hayvan dahil) şiddet olduğunu kabul ederler.
Ermeni ve Rum kültüründe de vardır. Ermeniler, 6 Ocak’ta “anuş-abur” yaparken; Rumlar, buğday, kuru üzüm ve bal ile yaptıkları “koliva”yı kilise kapısında dağıtıp ortasına bir mum diktikleri bir tabakla mezarın başına yerleştirmektedirler. Ermenistan’da aşure, nar taneleri ile süslenebilir ve gül suyu ile tatlandırılabilir. Noel’de komşularla paylaşılır. Genellikle kuru meyveler, fındık ve narlarla süslenmiş Noel Pudingi, Yeni Yıl masasının en önemli parçasıdır.
Malzemeler
Aşurenin belirli bir tarifi yoktur. Bölgeler arasında farklıklar gösterir.
Geleneksel olarak en az 7 maddeden oluşması gerektiği söylenir. Bazıları adından dolayı 10 madde ile yapılması gerektiğini söyler. Aleviler ise hep 12 madde kullanarak aşure yapar.
Bunlar arasında buğday, arpa, pirinç, fasulye, nohut, pekmez, hurma pekmezi, nar pekmezi, pancar suyu, hurma, kayısı, incir kuru üzüm ve kuş üzümü gibi kuru meyveler, badem ve fıstık, fındık, ceviz, çam fıstığı ve susam gibi kuruyemişler yer alır. Bununla birlikte, aşureye derinlik katmak için portakal, limon ve limon kabuğu eklenebilir. Anason, çörek otu tohumu, erik mahlebi, nar taneleri, kakule, tarçın, karanfil, hindistan cevizi ve yenibahar garnitür olarak kullanılabilir ve bazı çeşitleri anason likörü, gül suyu veya portakal çiçeği suyu ile tatlandırılır.
Tarifi hiçbir hayvansal ürün içermemesi itibarıyla vegandır ve Türk mutfağının en bilinen ve popüler vegan tatlılarından biridir.
Osmanlı mutfağındaki çeşitleri
Osmanlı sarayında aşure sütlü ve süzme olarak iki çeşit pişirilmiştir.
Süzme Aşure
Buğdayın piştikten sonra süzülerek sadece helmesinin kullanıldığı aşureye süzme aşure denir. Osmanlı mutfağında bulunan aşure çeşididir. Sarayın lezzet bakımından en ünlü aşuresi 1870 yılında Sultan Abdülaziz‘in annesi Pertevniyal Sultan‘ın pişirdiği “süzme saray aşuresi”dir.
Sütlü Aşure
Osmanlı mutfağında bulunan aşure çeşididir. Sütlü aşure bilinen aşure malzemelerine bir miktar sütün ilavesi ile yapılır.[7]
Türkiye’deki yörelere göre çeşitleri
Türkiye’de birçok bölgede yöresel aşureler mevcuttur. En meşhurlarından birisi, İstanbul‘da yapılan süzme saray aşuresidir.Bunun dışında, Malatya,Isparta, Muğla, Ordu ve Rize‘de yapılan aşure çeşitleri bulunmaktadır.
Etimoloji
Aşure kelimesi Arapça “onuncu” anlamına gelen Arapça: عاشوراء ʻĀshūrā’ , kelimesinden gelir.[4] Türk geleneğinde bu yemek daha çok Muharrem ayının 10’unda veya Hicri Takvim‘de Muharrem ayının 10’undan sonra yapılır. Muharrem ayı ile olan ilişki sadece İslami inançlarda değil, aynı zamanda İslam öncesi inançlarda da önemlidir, bazı Sami hikâyeleri de bu aya atıfta bulunmaktadır.
Kaynak: (https://tr.wikipedia.org/wiki/Aşure)