Türkiye ile Kazakistan arasında ulaşım, savunma sanayii, askeri istihbarat, bilişim teknolojileri, kültür, tarım, taşımacılık, ticaret, gümrük, çevre, eğitim, gençlik, iletişim ve arşiv alanında 15 anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’i resmi törenle karşıladı. Törende, tarihte kurulan 16 Türk devletini temsil eden bayraklar ve askerler de yer aldı. İki ülke heyetlerinin takdimi sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Tokayev, merdivenlerde Türkiye ve Kazakistan bayrakları önünde gazetecilere poz verdi.
TÜRKİYE İLE KAZAKİSTAN ARASINDA 15 ANLAŞMA İMZALANDI
Türkiye ile Kazakistan arasında ulaşım, savunma sanayii, askeri istihbarat, bilişim teknolojileri, kültür, tarım, taşımacılık, ticaret, gümrük, çevre, eğitim, gençlik, iletişim ve arşiv alanında 15 anlaşma imzalandı.
Bu kapsamda iki ülke arasında Geliştirilmiş Stratejik Ortaklığa İlişkin Ortak Bildirisi’ne, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev imza attı.
Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ile Kazakistan Enformasyon ve Toplumsal Kalkınma Bakanlığı arasında Kitle İletişim Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı’nı Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Kazakistan Cumhuriyeti Enformasyon ve Toplumsal Kalkınma Bakanı Askar Umarov imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve Altyapı Geliştirme Bakanı Kairbek Uskenbayev tarafından imzalandı.
Türkiye ile Kazakistan Arasında Hizmet Ticareti Anlaşması’nın Müzakere Çerçeve Belgesi’ne, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Kazakistan Başbakan Yardımcısı, Ticaret ve Entegrasyon Bakanı Bakhyt Sultanov imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Veri Değişimi ve Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Kurulmasına Yönelik Anlaşma’ya Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Mukhtar Tileuberdi imza koydu.
Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü ile Kazakistan Cumhuriyeti Ekoloji, Jeoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Ormancılık ve Yaban Hayatı Komitesi Arasında Ormancılık Alanında İşbirliği Hakkında Mutabakat Zaptı, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi ile Kazakistan Ekoloji, Jeoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Serikkali Brekeshev tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Bitki Koruma ve Bitki Karantinası Alanında İşbirliği Anlaşması’na, Tarım ve Orman Bakanı Kirişçi ve Kazakistan Tarım Bakanı Yerbol Karashukeev imza attı.
Havacılık-Uzay Sanayii Bakanlığı Arasında Bilişim Teknolojileri Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı’nı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Kazakistan Dijital Kalkınma, İnovasyon ve Havacılık-Uzay Sanayii Bakanı Bagdat Mussin imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti arasında Askeri İstihbarat İşbirliği Protokolü ile Askeri Arşiv, Askeri Tarih, Askeri Müzecilik ve Askeri Yayım Alanlarında İşbirliği Protokolü Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Kazakistan Savunma Bakanı Ruslan Zhaxylykov tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Eğitim Alanında İşbirliği Anlaşması’nı, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ve Kazakistan Eğitim ve Bilim Bakanı Askhat Aimagambetov imza altına aldı.
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kazakistan Cumhuriyeti Kültür ve Spor Bakanlığı Arasında Sinematografi Alanında Mutabakat Zaptı, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı Dauren Abayev tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Enformasyon ve Sosyal Gelişim Bakanlığı Arasında Gençlik Politikası Alanında Mutabakat Zaptı’na, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu ile Kazakistan Enformasyon ve Toplumsal Kalkınma Bakanı Askar Umarov imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Ekoloji, Jeoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Arasında Çevre Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı’na, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve Kazakistan Ekoloji, Jeoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Serikkali Brekeshev imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Kültür, Enformasyon ve Spor Bakanlığı Arasında Arşiv Alanında İşbirliği Protokolü’nü, Devlet Arşivleri Başkanı Uğur Ünal ve Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı Dauren Abayev imzaladı.
İKİ LİDERDEN ORTAK AÇIKLAMA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde baş başa yaptıkları görüşme ve heyetlerin bir araya gelmesinin ardından çeşitli anlaşmaların imza törenine geçildi.
İmzaların atılmasının ardından iki Cumhurbaşkanı ortak basın toplantısı düzenledi.
Tokayev’in Türkiye’ye Cumhurbaşkanı olarak ilk resmi ziyaretini gerçekleştirdiğini ve Tokayev ile heyetini misafir etmekten büyük memnuniyet duyduğunu belirten Erdoğan, “Kazakistan, nasıl bizim ata yurdumuzsa, Türkiye de Kazak kardeşlerimizin ikinci evidir. Yahya Kemal Beyatlı’nın, Fuat Köprülü’ye ‘Sen Ahmet Yesevi’ye bak, bizim köklerimizi orada bulacaksın.’ dediği söylenir. Anadolu’yu bizlere vatan kılanlar, Hoca Ahmet Yesevi’nin hikmet ocağında pişen gönül erleridir. Pir-i Türkistan Yesevi Hazretlerinin uyandırdığı çıraların ışığı, asırlardır olduğu gibi bugün de yolumuzu aydınlatıyor.” diye konuştu.
Türkiye ve Kazakistan’ın diplomatik ilişkilerinin 30’uncu yıl dönümünün idrak edildiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
“Az önce imzaladığımız ortak bildiri ile iş birliğimizi, geliştirilmiş stratejik ortaklık seviyesine yükselttik. Türkiye ile Kazakistan, gücünü müşterek tarih, dil, din ve kültür bağlarından alan köklü ilişkilere sahip iki kardeş ülkedir. Türkiye olarak Kazakistan’ın istikrarına ve huzuruna büyük önem veriyoruz. Ocak ayında Kazakistan’da yaşanan elim olaylarda hayatını kaybedenler için tekrar başsağlığı ve yaralananlara acil şifalar diliyorum. Dostumuz Kazakistan’ın inşallah daha da güçlenerek çıktığına inanıyorum.
Sayın Tokayev’in yeni Kazakistan’ın şekillendirilmesinde gösterdiği azim ve irade takdire şayandır. Bu kapsamda yürütülen kapsamlı reform programını destekliyoruz. Kazak kardeşlerimizin istikrarı, huzuru, güvenliği ve refahı için üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzun altını tekrar çizmek istiyorum. Gerek siyasi gerek askeri gerek ekonomik gerekse ticari, kültürel her alanda biz bu dayanışmamızı sürdürerek geleceğe omuz omuza, emin adımlarla yürüyeceğiz. Her hal ve şart altında Kazakistanlı kardeşlerimizin yanında olacağız. Maziden atiye kurduğumuz köprüyü güçlendirerek, beraberce yolumuza devam edeceğiz.”
“10 MİLYAR DOLAR HEDEFİNE ULAŞACAĞIZ”
Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ile görüşmelerinde iki ülke arasındaki ilişkileri tüm boyutlarıyla gözden geçirdiklerini belirterek, “İş birliğimizin gerek ikili düzeyde gerek çok taraflı platformlarda daha da geliştirilmesi ve derinleştirilmesi imkanlarını değerlendirdik. Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticaret hacmi, geçtiğimiz sene bir önceki yıla oranla yüzde 58 artarak 5,3 milyar doları aştı. Böylece 5 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefimizi kısa sürede geride bırakmış olduk. Şimdi inşallah birlikte atacağımız adımlarla, aynı hızla 10 milyar dolar hedefine ulaşacağız. Yarın Türk iş adamlarıyla yapacağınız toplantının bu açıdan özellikle faydalı olacağına inanıyorum.” dedi.
Türk firmalarını, Tokayev liderliğindeki Kazakistan’a daha fazla yatırım yapmaya teşvik etmeyi sürdüreceklerini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
“Görüşmelerimizde, ulaştırmadan karşılıklı yatırımlara, savunma sanayinden enerji, eğitim ve kültüre kadar çok çeşitli alanlardaki geniş iş birliği potansiyelinden daha fazla faydalanma hususunda mutabık kaldık. Ayrıca bölgesel ve uluslararası meselelerde fikir teatisinde bulunduk. Özellikle Ukrayna’daki durumun bölgesel ve küresel etkilerini ele aldık. Yaklaşık 19 milyon nüfusa sahip Kazakistan ile 85 milyon nüfusa sahip Türkiye’nin dayanışmasının ne kadar önemli olabileceğini takdir edersiniz.
Özellikle krizin Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğü temelinde barışçıl yollarla çözülmesi yönündeki görüşlerimizin örtüştüğünü müşahede ettik. Biliyorsunuz Ukrayna’daki savaşın sona ermesi için ilk günden bu yana yoğun çaba sarf ediyoruz. Tabii bu savaş, Türk devletlerinin gerek ikili düzeyde gerek Türk Devletleri Teşkilatımız çatısı altındaki dayanışması ve iş birliğinin önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Değerli kardeşimle Türk Devletleri Teşkilatının yanı sıra Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı gibi platformlarda dayanışmamızı sürdürme kararlılığımızı teyit ettik. Kaldı ki aramızda Stratejik İşbirliği Konseyi ile alakalı toplantımızı da inşallah ekim ayında Kazakistan’da gerçekleştireceğiz.”
İmzalanan anlaşmalarla Türkiye-Kazakistan ilişkilerinin ahdi zeminini çok daha kuvvetlendirecek adımlar attıklarını belirten Erdoğan, görüşmelerin iki ülke için hayırlara vesile olmasını diledi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN İLE KAZAK MEVKİDAŞI MASA TENİSİ OYNADI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde düzenlenen anlaşmaların imza töreninin ardından bir süre masa tenisi oynadı