Almanya’nın Hamburg kentindeki HAAK-Bir Derneğinde yapılan “Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT)” olarak bilinen yasanın “Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza etkileri” konulu bilgilendirme toplantısı ilgiyle takip edildi.
Haber: Salih Kartal (Gazetem.eu / Liman)
Hamburg Anadolu Alevileri Kültür Birliği (HAAK-Bir) son aylarda kamuoyunu hayli meşgul eden “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” (EYT) yasa değişikliği üzerine yapılan seminerde HAAK-BİR yönetimi ve üyeler bilgilendirildi. Önceki dönemlerde dernek başkanlığı görevi yapmış olan Ali Ay moderatörlüğünde yapılan bilgilendirme toplantısında EYT ele alındı.
Bilgilendirme için davet edilen Avukat Talha Barut kendisi hakkında bilgi verek başladığı sunumunda, emeklilik yasasındaki son gelişmeleri anlattı ve Mavi kartlı kişilerin ve yurt dışında ilk işe girişlerin yasa değişikliklerinden sonra SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından tanınması hakkındaki gelişmeleri açıkladı. Son dönemde Türkiye’deki “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” olarak bilinen kanun değişikliği üzerine konuşan Avukat Talha Barut sözlerine özetle şöyle devam etti:
KİMLER EYT’DEN EMEKLİ OLABİLİR?
“Özellikle 8.9.1999 tarihinden önce sigorta girişi olan herkes EYT’li sayılıyor. Bu tarihten önce siz Almanya’da işe giriş yapmışsanız siz de EYT’lisiniz. Yani sizin içinde bu kanun değişikliği bu avantajları sağlıyor. 8.9.1999’dan önce işe giren kişiler için yaş sınırı kalkmış oluyor.” Bu değişikliğe kişisel olarak karşı olduğunu ama verilen hakkın da alınması gerektiğini söyleyen deneyimli avukat Barut, Cumhurbaşkanının bundan üç dört yıl önce kanuna olumsuz baktığını ama şu anda bu kanun çıktığını ve olası etkileri hakkında görüşlerini anlattı.
“Biz bundan kendi şartlarımız çerçevesinde ne derece istifade edebiliriz ? Buna bakmamız lazım. Hizmet yılı ilk sigorta girişinden itibaren kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl geçmişse bu süre dolmuş sayılır. Bu noktada da EYT bazı kesimler için 58 yaşında emekli olması gerekirken 40’lı yaşlarda emekli olmasını sağladı. Bunun bazı kötü yanları da var. SGK bir yere para ayırırken başka bir yerden para bulması lazım. Bunun için 2019 yılında bir kanun değişikliği oldu. Yurtdışı borçlanma sisteminde bir değişikliğe gidildi. Yurt dışından borçlanacak kişiler sadece Bağ-Kur’dan borçlanacak denildi. Bağ-Kur’dan borçlanmak demek, daha çok ödeyip daha az maaş almak demek…
İnsanlar kendi haklarını bilecekler ona göre hareket edecekler. Ya SGK’nın sizin için öngördüğü sistemi kabul edip onların verdiği formları doldurup onların belirlediği miktarı ödeyip emekli olacaksınız. Ya da yasaların sizlere tanımış olduğu kazanılmış haklarınızın peşinden koşup mücadele ederek bu hakları alacaksınız. İkisi de emeklilik, ikisi de Türkiye’den emeklilik, aynı kriterlerden emekli oluyorsunuz, diğer sağlanan bütün haklar aynı . Sadece başında ödeme noktasında ciddi zorluklar yaşatılıyor. Sebebi de Bağ-Kur sisteminde prim gün sayılarının fazla olduğundan dolayı sıkıntı var.” diyerek farklılıklar hakkında detayları anlattı.
DÜN EYT OLAN BU SORUN BUGÜN EÇT OLMAYA BAŞLADI.
Talha Barut, “Emeklilikte Çalışmaya Takılanlar (EÇT) konusu da var. Yurt dışında olanların hepsi çalışmaya takılıyor. Biz yurt dışında yaşayanlar olarak milyonlarca kişiyiz ama sesimiz çıkmıyor. Türkiye’den gelen Milletvekillerine sorunlarımızı anlatamıyoruz. Askerlik, Emeklilik ile ilgili sorunlarımız var… Bunları Yurt dışındakiler olarak sürekli dile getirmemiz gerekir. Bize neden yasak? Türkiye’den emekli olan biri çalışabiliyor, yardım alabiliyor, yurtdışında çalışabiliyor. Biz Yurt dışında çalışamıyoruz, biz Yurt dışında çalışamıyoruz ama Türkiye’de çalışmamız serbest. Burada bir eşitsizlik var. Bu yasayla mücadele etmek gerekiyor. Bu mücadele oturduğumuz yerden olmuyor. Bugün 2 Milyon ikiyüzbin kişi emekli edilebiliniyorsa, demek ki bunu sağlayacak imkan var. Çalışma yasağının kaldırılması sadece bir cümlelik kanun maddesinden ibarettir. İsterlerse yaparlar. Ama biz söylemezsek kimse ilgilenmez.” diyerek konuya dikkat çekti.
Sunumun ardından üyelerin sorularını cevaplayan Barut, imkanı olanların bu haktan yararlanmalarını tavsiye etti.